Kompresjoterapia to leczenie uciskiem. Jest ważną, powszechną i skuteczną metodą leczenia pacjentów z niewydolnością żylną i limfatyczną. Poprzez zewnętrzny ucisk na tkanki uzyskuje się poprawę przepływu krwi żylnej i chłonki.
W przypadku niewydolności żylnej kompresjoterapia znajduje zastosowanie w profilaktyce schorzeń żylnych i zapobieganiu zastojom żylnym, w łagodzeniu objawów związanych z występowaniem żylaków, w leczeniu zapaleń żył i zakrzepicy żył głębokich łącznie z zespołem pozakrzepowym, w tym owrzodzeń podudzi.
Kompresja stosowana jest także po zabiegach na żyłach w celu łagodzenia bólu oraz przede wszystkim zapobiegania powikłaniom, głównie zakrzepowym.
Urazy ścian naczyń, do których dochodzi podczas każdego zabiegu naczyniowego, to jeden z trzech czynników ryzyka zakrzepicy triady Virchowa, dlatego profilaktyka przeciwzakrzepowa po zabiegach na żyłach jest koniecznością. Ważne jest, by jak najszybciej pacjent został uruchomiony, ponieważ ruch mięśni odgrywa ogromną rolę w stymulowaniu przepływu krwi żylnej z nóg w kierunku serca. Dodatkowo ucisk zewnętrzny przybliża ściany naczynia, zwęża je i tym samym szybkość powrotu zwiększa się, a ryzyko tworzenia zakrzepów maleje. Kompresjoterapia wpływa więc na minimalizację drugiego czynnika triady – zapobiega zastojom i zwiększa prędkość przepływu krwi żylnej..
Do kompresjoterapii po zabiegach na żyłach wykorzystuje się bandaże lub wygodniejsze w aplikacji – gotowe pończochy uciskowe o stopniowanym ucisku. Najsilniejszy ucisk jest na poziomie kostki i zmniejsza się stopniowo od części dystalnych do proksymalnych. Poziom kompresji określa się w mmHg podając wartości maksymalne, czyli poziom ucisku na tkanki tuż nad kostką. Zalecane jest stosowanie wyrobów pończoszniczych w 2. (23-34 mmHg) lub 3. (34-45 mmHg) klasie ucisku. Najczęściej zabiegi dotyczą żyły odpiszczelowej, dlatego kompresja obejmuje okolice całej nogi, aż do pachwiny. Również przy zabiegach na naczyniach podudzia, np. związanych z niewydolnością żyły odstrzałkowej, istotne, by powrót żylny był wspierany we wszystkich naczyniach kończyn dolnych, także tych nie poddanych zabiegowi. Wielu producentów oferuje różnorodne pończochy w obu klasach kompresji. Dostępne są modele różniące się kolorami przędzy, rodzajem wykończeń silikonowych (pończochy samonośne), w wersji z pełną stopą lub odkrytymi palcami.
Ryc. 1. Rozkład ciśnienia w pończochach Comprinet® Forte 23
Ryc. 1. Rozkład ciśnienia w pończochach Comprinet® Forte 35
Dopasowanie odpowiedniego rozmiaru do obwodów i długości nóg pacjenta wymaga wyboru nawet spośród 36 rozmiarów. Aspekt ekonomiczny związany z zapewnieniem w klinice tak bogatego asortymentu do zaopatrzenia pacjentów po zabiegu, zniechęca w utrzymywaniu magazynu pończoch kompresyjnych i najczęściej pacjenci proszeni są przed zabiegiem o samodzielne zaopatrzenie się w pończochy kompresyjne.
Dodatkowo pończochy takie należy zdejmować na noc z uwagi na wywieranie w spoczynku zbyt dużego ciśnienia i możliwych działań niepożądanych związanych z niedokrwieniem tętniczym. Może to stanowić problem w opiece nad pacjentami w starszym wieku, a przecież niewydolność żylna to schorzenie związane ze starzeniem się organizmu. Pończoch nie należy prać w wysokich temperaturach oraz nie można ich sterylizować, co może być istotne w utrzymaniu okolic ran w sterylnych warunkach.
Na rynku pojawiły się specjalne pończochy przeciwzakrzepowe, które te trudności omijają. Comprinet® Forte 23 i Comprinet® Forte 35 to pończochy przeznaczone do zaopatrzenia przed- śród- i pozabiegowego o maksymalnych ciśnieniach odpowiednio: 23 mmHg i 35 mmHg.
Rozciągliwość wzdłużna i poprzeczna w połączeniu z profilowaniem kształtu nogi gwarantuje prawidłowy gradient ciśnienia. Z uwagi na unikalne właściwości sprężystości przędzy można je nosić nieprzerwanie, także podczas wypoczynku nocnego do kilku dni minimalizując ryzyko niedokrwienia.
Ryc. 3. Kolorowe i numeryczne oznaczenia kompresji pozwalają na szybki dobór prawidłowego rozmiaru.
Comprinet® Forte dostępny jest w zaledwie czterech rozmiarach. Ze względu na unikalne właściwości sprężystości przędzy i jej dwukierunkową rozciągliwość gwarantuje prawidłowe ciśnienia dla niemal wszystkich pacjentów, nawet o ekstremalnych rozmiarach nóg (obwód kostki do 30 cm, obwód w połowie uda do 90 cm). Kolorowe oznaczenia na pięcie i dodatkowo numeryczne oznaczenia kompresji (23 lub 35) na grzbiecie stopy pozwalają na szybką identyfikację i dobór prawidłowego rozmiaru.
Comprinet® Forte dostępne jest w wersji z odkrytymi palcami, co pozwala na prostą i wygodną ocenę krążenia krwi. Trwała dzianina Comprinet® Forte na bazie włókien poliamidowych zapewnia kompresje na właściwym poziomie do 10 prań nawet w 90 stopniach. Wyroby można sterylizować gazowo. Liczba prań może być kontrolowana poprzez skanowanie kodu kreskowego lub poprzez wykorzystanie odpowiedniego pola na metce.
Wskazania
Przed-, śród- i pooperacyjna profilaktyka zakrzepicy u unieruchomionych i mobilnych pacjentów wysokiego ryzyka zakrzepicy żył głębokich, leczenie obrzęku (pooperacyjnego i hydrostatycznego), łagodne żylaki, kontynuacja leczenia zakrzepicy.
Przeciwwskazania
Niedokrwienie (np. zaawansowana choroba tętnic), niekontrolowana, zastoinowa niewydolność serca, septyczne zapalenie żył, siniczy obrzęk bolesny.
Względne przeciwwskazania
Stosować tylko po konsultacji lekarskiej w przypadkach: zakażenia skóry, sączącej dermatozy, reakcji niedostosowania do materiału, zaburzenia wrażliwości, u pacjentów przyjmujących leki wazopresyjne, które mogą powodować skurcz naczyń obwodowych oraz u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi. Inne zalecenia Błąd pomiaru i złe dopasowanie wyrobów mogą wywołać działania niepożądane. Otwarte rany muszą być zabezpieczone odpowiednim opatrunkiem. Należy regularnie dokonywać oceny reakcji neuro- naczyniowych wykorzystując do tego okienko rewizyjne. Co najmniej raz dziennie należy wyroby zdjąć do higieny skóry i inspekcji. Wyroby powinny być prane przynajmniej co trzy dni.
Autor: mgr Monika Cygler, Centrum Flebologii
źródło artykułu: http://www.cxnews.pl/kompresjoterapia-po-zabiegach-endowaskularnych,868.html
