Mówi się kto nie ma w głowie ten ma w nogach. Ale może powinno mówić się, kto ma w nogach ten ma w głowie…
Okazało się, że u starszych kobiet lepsze funkcjonowanie umysłu ma związek z silnymi mięśniami nóg. Silne nogi „zwiększają odporność” umysłu na efekty starzenia się - tak wykazały badania przeprowadzone w Wielkiej Brytanii, na populacji 324 kobiet – bliźniaczek.
Badanie zostało zaplanowane i zrealizowane przez King's College Londyn. Fundatorem badania były instytucje: Wllcome Trust oraz National Institute of Helath Research).
Projekt badawczy rozpoczął się w 1999 roku na grupie kobiet w wieku 43-73 lata i był prowadzony przez 10 lat. Uczestniczkom badania zbadano siłę mięśni ud, wykorzystując do tego sprzęt gimnastyczny, podobny do tego, jaki stosowany jest w siłowniach. Ponadto kobiety wypełniły testy pamięci oraz kwestionariusz dotyczący stanu zdrowia, stylu życia i aktywności fizycznej (test wykazujący aktywność fizyczną w przeciągu ostatnich 12 miesięcy). W badaniu uwzględniano takie czynniki jak wiek, wykonywany zawód, dochód, picie alkoholu, palenie tytoniu, spożywanie warzyw, historia chorób serca, historia chorób diabetologicznych, historia kondycji umysłowej, waga ciała, ciśnienie krwi, funkcjonowanie płuc, poziom cukru i cholesterolu.
Po 10 latach kobiety zostały poproszone o wypełnienie kolejnych testów pamięci. Część z bliźniaczek została także poddana badaniom rezonansem magnetycznym, aby sprawdzić, zmiany, jakie zaszły w strukturze mózgu. Koncentrowano się głównie na tych zmianach, które mogłyby mieć związek ze spadkiem zdolności poznawczych.
Okazało się, że u kobiet, które miały silniejsze nogi zaszły słabsze zmiany degradujące mózgu, które mają bezpośredni wpływ na zdolności poznawcze. To oznacza, że zdolności poznawcze kobiet z silniejszymi nogami pogorszyły się w znacznie mniejszym stopniu.
Przeprowadzone badanie ewidentnie wskazuje na niezaprzeczalne korzyści płynące z aktywności fizycznej, szczególnie w przypadku starszych kobiet.
Pamiętać jednak należy, że na podstawie tego badania nie można wysnuć wniosku, że słabsza kondycja fizyczna kobiet obniża sprawność mózgu ani też, że kobiety z bardziej aktywnymi mózgami chętniej będą podejmowały ćwiczenia fizyczne. Nie można także powiedzieć, że widoczna poprawa w funkcjonowaniu mózgu, udowodniona testami pamięci, może przekładać się na redukcję ryzyka demencji.
Wnioski:
Po skontrolowaniu takich czynników jak wiek, czynniki lifstylowe, czynniki psychologiczne okazało się, że zarówno aktywność fizyczna jak i siła mięśni ud istotnie osłabiają działanie wieku na zdolności poznawcze.
U bliźniaczek, które na początku badania były silniejsze zauważono słabsze negatywne zmiany w zdolnościach poznawczych w porównaniu do ich słabszych (fizycznie) sióstr.
Mózgi sióstr, z silniejszymi nogami charakteryzowały się, po 10 latach, większą szarą masą – jakkolwiek tę zależność wykazano w badaniach przeprowadzonych na podpróbie 20 osób.
Ważna uwaga:
Przeprowadzenie badania na próbie bliźniaczek pozwoliło lepiej skontrolować i zredukować wpływ czynników genetycznych, czynników związanych ze sposobem wychowania, a także czynników ryzyka kardiowaskularnego (które są czynnikami ryzyka demencji), czynniów ryzyka demencji i czynniki związanych z cechami socjodemgoraficznymi.